Leesmotivatie bevorderen? Pak aanvankelijk lezen goed aan!

“Leren lezen is leren nadenken”, zo kopte laatst een artikel in de Nederlands Dagblad. Lezen is zoveel meer dan alleen maar iets doen ter ontspanning en voor het plezier. Het activeert veel meer gebieden van je hersenen dan het kijken van een film of het spelen van een game. Maar kinderen blijken lezen nogal eens saai te vinden!  

Leesplezier bevorderen vanaf groep 3

Hoe kunnen we kinderen leren lezen én ervoor zorgen dat ze er ook plezier in blijven houden? Dat start al in groep 3!

Als ik thuis kom bij mijn vriendin die net haar kleindochter uit school heeft gehaald, vraag ik haar kleindochter hoe ze het vindt in groep 3. “Heel leuk”, zegt ze. De juf is lief en ze heeft best veel vriendinnen. “Vind je het moeilijk?” vraag ik. “Nee hoor”, is haar vlotte antwoord. ”Ik lees al in het leesboek”. “Dat klinkt goed”, zeg ik. “Ja”, zegt ze, “maar wat wel jammer is, we hebben ook boeken in de klas die ik niet mag lezen, want zo goed ben ik niet. Ik zit niet in de drie-stergroep”. “Oh”, zeg ik, “dat is inderdaad jammer, maar er blijven vast genoeg andere boeken over”. “Nou”, zegt ze, “dat is ook zo, maar de leukste boeken staan daar. Echt jammer dat ik die niet mag lezen, de andere boeken zijn saai.”

Kinderen prikkelen en nieuwsgierig maken

Wat zou jij doen als je een boek moet lezen dat saai is? Hoe weet je eigenlijk dat het boek saai is? Hoe zoek je een boek dat je leuk vindt? En hoe leer je kinderen in groep 3 naar boeken kijken? (‘Dit is wat je mag lezen en dat mag je niet lezen?’) Hoeveel soorten boeken zijn er in jouw groep 3?

Onbewust kunnen wij zelf één van de oorzaken zijn dat het plezier in het lezen gaat afnemen. We moeten kinderen weer prikkelen, nieuwsgierig maken! We moeten ze leren zoeken naar de juiste boeken die bij ze passen.

Leesonderwijs betekenisvol blijven vormgeven

Hoe krijg je kinderen in groep 3 bij de goede boeken? Hoe zorg je ervoor dat ze het leesplezier niet kwijtraken onderweg? Kan het leesproces op een andere manier vorm krijgen? Hoe kunnen we het betekenisvol aanbieden?

Laat kinderen ervaren dat lezen super leuk is en ook nog eens heel nuttig. Vanaf het allereerste begin dat het leesproces in groep 3 start. Als kinderen in groep 3 verder gaan met het lezen en schrijven is er al heel veel gebeurd in de kleutergroepen. Alle kinderen hebben al veel ervaring opgedaan met lezen en schrijven en een heel aantal kinderen kent al wat letters of kan al herkenbare woorden schrijven en lezen. Ze hebben leren genieten van verhalen en boeken. De leerkrachten hebben hun krabbels zien groeien tot letters en verhalen. Het is dus heel belangrijk om hierbij aan te sluiten in groep 3. Dat doe je door voor álle kinderen betekenisvolle lees- en schrijfactiviteiten aan te bieden.

Aansluiten bij de leefwereld en het actuele en naastliggende niveau

Zorg voor lees- en schrijfactiviteiten op verschillende niveaus. Hun actuele niveau en het naastliggende niveau. Dat kan met een bestaande methode voor aanvankelijk lezen. Soms vraagt het om andere thema’s die dichter aansluiten bij de leefwereld van de kinderen. Of om andere niveaus, omdat je kinderen ergens anders aan toe zijn. Als je met die voorwaarden rekening houdt, dan wordt het lezen betekenisvol, krijgt het inhoud voor de kinderen. Ze gaan het lezen en schrijven omarmen, ze gaan genieten van goede boeken en verhalen. Ze gaan begrijpen dat lezen en schrijven activiteiten zijn waar je echt zelf iets mee kunt!

Zie voor meer achtergrondinformatie en concrete tips bijvoorbeeld het boek van Bea Pompert (2017), Lezen en schrijven doe je samen. een ontwikkelingsgerichte didactiek voor het lezen en schrijven in groep 3 en 4.